†
WYBIERZ RÓD lub GENEALOGIĘ GENETYCZNĄ:

.

Strony genealogii genetycznej na naszej witrynie 1.  Genealogia Y-DNA,  mtDNA i autosomów DNA. Jak zbadać swoja genealogię DNA? 2.  Haplogrupy R1i R1b euroazjatyckie i indoeuropejskie 3.  Mitochondrialne mtDNA 4. Y-Adam, praojciec wszystkich współczesnych ludzi 5. Geograficzna i etniczna kolebka współczesnych ludzi 5. Fundusz Rozwoju Rodu A00 w Kamerunie [ 1 ] [ 2 ] [ 3 ] 6. Indoeuropejczycy i ich języki. Ojczyzna Praindoeuropejczyków 7. Indoeuropejska geneza Scytów, Tocharów, indo-irańskich Ariów, Anatolijczyków i Ormian) 8. Zindoeuropeizowane rody Y-DNA, pierwotnie nieindoeuropejskie 9. Praindoeuropejska geneza Słowian 10. Polacy, skąd i kim jesteśmy? Biologiczne, etniczne i kulturowe korzenie Polaków 11. Pochodzenie ludności w dorzeczu Dunajca i jego regionie 12. Inne wybrane regiony 13. "Stara Karpacka" gałąź rodu R1a: YP343.  14. "Polskie Mykeny nad Dunajcem" Maszkowice 15. Kreacjonizm ewolucjonistyczny

Wiele tysięcy praojców     i tyleż pramatek mam. Zapadły się ich mogiły      i nie ma ich kości... Ale znajduję coś w sobie       - ich własne de-en-a. Poznam je,    przy nim uklęknę       w synowskiej miłości! ......... Mój pogląd na świat: Kreacjonizm ewolucjonistyczny The evolutionistic creationism

Moje SNP  od Y-Adama - L74  od ojca:  R1a-Z280...YP380  od matki - H14a

 

Osady i warownie epoki brązu w rejonie Dunajca

 

         ARCHEOLOGIA. Gałąź Stara karpacka (Old-Carpathian) rodu R1a czyli YP343 może być związana z rozwojem kultury  Otomani-Füzesabony w Kotlinie Karpackiej po południowej stronie Karpat, a zwłaszcza w Karpatach polskich.
         Na ten związek ludności gałęzi Starej karpackiej z archeologiczną kulturą Otomani-Füzesabony wskazuje nie tylko pokrywający się rejon geograficzny genetycznej i archeologicznej grupy, ale także ich datowanie:
         Otomani-Füzesabony:  około 2150/1950 - 1150 przed Chr.
         Gałąź YP343:
         Opis, ilustracje i zabytki kultury Otomani-Füzesabony można znaleźć w cytowanych niżej publikacjach.

........
MAPA ROZMIESZCZENIA osad i grodzisk kultur Hatvan, Otomani-Füzesabony i ich kontynuantów:
 Koszider i Piliny na Słowacji i Węgrzech, czyli w Kotlinie Karpackiej oraz w polskich Karpatach.   http://www.geochronometria.pl/pdf/geo_23/Geo23_13.pdf

 

* * * * *

         Kultura Otomani i Füzesabony w Kotlinie Karpackiej
         (na terenie Rumunii  i  północno-wschodnich Węgier)

to miejsca odkrycia tych kultur karpackich, rozprzestrzenionych w kierunku Słowacji oraz do dorzeczy Dunajca i Wisłoki w Polsce.

Otomani i Füzesabony  - osady epoki brązu w dorzeczu Cisy oraz bliska im - kultura Hatvan
 

* * * * *

         Kultura Otomani-Füzesabony
         na terenie Wschodniej Słowacji

         K.Markova, G.Ilon, The European bronze age. Slovakia and Hungary, Oxford 2013, c.44.
            https://www.academia.edu/4360298/MARKOVA_-_ILON_Slovakia_and_Hungary._In_The_European_Bronze_Age._Oxford_HB_2013

         Na szczególne wyróżnienie zasługuje osada kultury Otomani-Füzesabony w miejscowości Nižná Myšľa  (czyt. Niżna Miszla) w miejscu zlewania sie trzech  rzek: Torysy, Slany i Hernadu około 10 km pod Koszycami we Wschodniej Słowacji). Osada datowana jest na lata około 1900-1500 aC. Tam m.in. cmentarz z epoki brązu - około 750 mogił tej kultury!:  http://niznamysla.webzdarma.cz/archeologia.php. W bezpośredniej bliskości znajdujemy kolejne osady omawianej kultury Otomani-Füzesabony ze śladami kontaktów z kulturami po polskiej stronie Karpat: Barca, Košťany i Čaňa

         Na Słowacji ważna jest także archeologia osady epoki brązu Včelince (czyt. Vczelince)  nad rzeką Slana w powiecie Rimavska Sobota. Zob. zabytki archeologiczne: http://www.mrprislanej.eu/products/kostol-vcelince/ .
         Datowanie archeologicznej  kultury w Včelince w jej postaci Otomany-Füzesabony rozciąga się na czas: 1700-1500 a.C. (zob. datowanie archeologii Včelince w publikacji:  Gorsdorf et al., 2004, Some new 14C data to the Bronze age in the Slovakia,  http://www.geochronometria.pl/pdf/geo_23/Geo23_13.pdf ).

 

*  *  *  *  * 

         Kultura Otomani-Füzesabony
         w polskich Karpatach

          Kulturę Otomani-Füzesabony znajdujemy zwłaszcza na osadach obronnych w Trzcinicy koło Jasła nad Wisłoką oraz w Maszkowicach koło Nowego Sącza nad Dunajcem. Ich czas:

* Trzcinica około 1900-1150 aC.
* Maszkowice około 1900-1450 aC.

         Osada obronna w Maszkowicach była jednak użytkowane bardzo długo, bo przez blisko 2000 lat, czyli blisko do nowej ery.  Jednak związek z kulturą OF mają nie tylko obronne osady w Trzcinicy i Maszkowicach, ale także zabytki na grodziskach koło Sanoka w Trepczy, nad Dunajcem na grodziskach w Chełmcu, Marcinkowicach i Zawadzie Lanckorońskiej, na cmentarzysku kultury pilińskiej w pobliskim Gwoźdźcu, a także - jak pisze M. Jaeger - na wielu osadach kultury mierzanowickiej w Małopolsce i luźne znaleziska na Polskim Niżu oraz na szlaku w kierunku Danii i krajów Skandynawskich.

         Jest to tzw. krąg episznurowy, a więc wyewoluowany na substracie (podłożu) kultury ceramiki sznurowej. Zbliżoną do niej kulturą była Mierzanowicka, z centrum u wideł Wisły i Sanu, także episznurowa. Rozwijający się na substracie kultury ceramiki sznurowej krąg kultur episznurowych wyróżniał się otwartością na wpływy kultur bardziej postępowych, zwłaszcza z basenu środkowego Dunaju i Morza Egejskiego oraz ośrodków kultury pucharów dzwonowatych. W ten sposób doprowadził na ziemiach polskich do wyraźnego podziału na część jakby zachodnią, bardziej rozwiniętą i postępową oraz część bardziej wschodnią, przy tym bardziej zachowawczą i wierną tradycji  kultury ceramiki sznurowej.

1) Zob. Jan Gancarski, Trzcinica - karpacka Troja: http://www.ma.krakow.pl/wystawy/troja
    http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzcinica_(wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie)

2) Zob. Marcin S. Przybyła, Magdalena Skoneczna,
The fortified settlement from the Early and Middle Bronze Age at Maszkowice, Nowy Sącz district (Western Carpathians). Preliminary results of studies conducted in the years 2009–2012.  Printing 2013. Recherches Archéologiques, NS 3, 2011:
http://www.farkha.nazwa.pl/RechACrac/RechACrac/RANS3/3.7.pdf .
 

 W Polskich Karpatach,
nad rzekami Dunajcem, Wisłoką i Sanem,
- archeologiczna kultura Otomani-Füzesabony epoki brązu 

MASZKOWICE
Osada obronna kultury Otomani-Füzesabony na Górze Zyndrama w Maszkowicach nad Dunajcem

 
Aby oglądać Maszkowice i ich okolice (lub inną miejscowość) w D3 google-eart,
po otwarciu google-eart w okienko wpisz: Maszkowice (lub inna nazwę) i kliknij tam: Go to location

GÓRA ZYNDRAMA w MASZKOWICACH
Archiwalne zdjęcie i najnowsze prace archeologiczne osady obronnej kultury Otomani-Füzesabony

TRZCINICA nad Wisłoką koło Jasła  i  TREPCZA nad Sanem koło Sanoka

" Karpacka Troja " - osada obronna zakarpackiej kultury Otomani-Füzesabony w Trzinicy z około połowy II tysiąclecia przed Chr.

Wzgórze Horodyszce z osadą obronną zakarpackiej  kultury Otomani-Füzesabony w Trepczy z około połowy II tysiąclecia przed Chr.

 

*  *  *  *  * 

DATOWANIE .
Zestawienie i datowanie kultur karpackich 3 i 2 tysiąclecia aC.

M.S. Przybyła et al. 2011 (2013), Grodzisko z wczesnej i środkowej epoki brązu w Maszkowicach, Nowy Sącz (Karpaty Zachodnie). Wstępne wyniki badań przeprowadzonych w latach 2009-2012.
(datowanie radiowęglowe wg:  Gancarski 1999; Gogâltan 1999; Barta 2001; Görsdorf, Marková, Furmánek 2004; Kienlin et al. 2010)
http://www.farkha.nazwa.pl/RechACrac/RechACrac/RANS3/3.7.pdf

Datowanie kultury Otomani-Füzesabony: od około 2150/1950 w Gáborján, do 1150 w Jászdozsá i Trzcinicy
 

Zestawienie i datowanie osad kultury Otomani-Füzesabony: 1950-1150 aC.
M. Jaeger, Transkarpackie kontakty kultury Otomani-Füzesabony,
(Kalibracja dat radiowęglowych wg. Raczky i in. 1992, Koós 2002 i Gorsdorf i in. 2004)

https://www.academia.edu/877219/Transcarpathian_contacts_of_Otomani-Fuzesabony_culture_Transkarpackie_kontakty_kultury_Otomani-Fuzesabony

 

http://wiadomosci.dziennik.pl/historia/ciekawostki/artykuly/501336,gora-zyndrama-maszkowice-sensacja-archeologiczna-dr-marcin-przybyla-fortyfikacje-i-osada-z-epoki-brazu.html

 

*  *  *  *  * 
Kultura Otomani-Füzesabony
Opis kultury i grupy etnicznej na stronie Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie
http://www.pma.pl/index.html

 

         Między Mykenami a Bałtykiem leży Kotlina Karpacka. Otoczona z wszystkich stron pasmami górskimi jest obszarem, który w początkach epoki brązu był łącznikiem pomiędzy wielkimi cywilizacjami anatolijsko-bałkańskimi, a terenami nadbałtyckimi.

         W okresie od około 2150/1950 do 1150 lat p.n.Ch. (daty kalibrowane; daty popr. StP) w dorzeczu Cisy rozwijała się kultura Otomani-Füzesabony, stopniowo obejmując tereny dzisiejszej zachodniej Rumunii, wschodniej Słowacji, północno-wschodnich Węgier, Ukrainy Zakarpackiej oraz południowej Polski. Nazwa kultury pochodzi od miejscowości, gdzie po raz pierwszy odkryto jej zespoły: Otomani w Rumunii i Füzesabony na Węgrzech. W Słowacji osadnictwo tej ludności grupowało się w Kotlinie Koszyckiej, a wzdłuż Hornadu przeniknęło aż na Spisz, nad górny Poprad. Jej ślady spotyka się także w okolicach Humennego i Bardejova. Ludność ta wypierana przez inne grupy kulturowe przeszła przez Karpaty i osiedliła się na Pogórzach w dorzeczu Dunajca, Wisłoki, Wisłoka i Sanu oddziaływując stąd dalej na północ.

         Kultura Otomani-Füzesabony była wielką cywilizacją z początków epoki brązu i pośrednikiem w przekazywaniu impulsów kulturowych świata egejsko-anatolijskiego na północ. Wyróżniała się wysokim poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego, tworzyła wielkie kompleksy osadnicze o wyraźnej hierarchizacji, z centralnie położonymi grodami. Były one ufortyfikowane rowami i wałami, nawet o konstrukcji kamiennej (min. Otomani, Nižna Myšla, Barca, Spišski Štvrtok, Čana, Rozhanovce, Trzcinica, Trepcza, nadto: Maszkowice - w aktualnych badaniach, StP). Niekiedy były zabudowane regularnie i planowo. Występują założenia obronne z akropolem, który zamieszkiwała arystokracja plemienna (Spišski Štvrtok). Znane są budowle świątynne (Salacea w Rumunii). Osady obronne były miejscem praktyk kultowych, które odbywały się w specjalnie wydzielonych miejscach.

         Grodom towarzyszyły osiedla otwarte. Wysoki poziom osiągnęła metalurgia brązu i złota, opierając się na miejscowych złożach rud metali. W osadach znajdowały się liczne warsztaty produkcyjne, a w osadach warownych gromadzono wielkie bogactwa w postaci biżuterii ze złota, brązu, bursztynu, paciorków z fajansu, okazałej broni, różnorodnych wyrobów z kości i rogu. Występowały liczne przedmioty pochodzące ze świata egejskiego oraz bałtycki bursztyn. Ceramika, doskonale wykonana pod względem technicznym, zdobiona była ornamentem guzowym, spiralnym i kanelowaniem. Wszystko to jest wymownym świadectwem wysokiego poziomu rozwoju, standardu życia i dojrzałości społeczeństwa, które twórczo przekształcało i wprowadzało w życie osiągnięcia cywilizacyjne świata egejskiego i mykeńskiego, a potem przekazywało innym społecznościom.

         Obok arystokracji wyodrębnioną warstwę tworzyli wojownicy. Mówi się o obecności niewolników. Ludność zajmowała się głównie uprawą ziemi, hodowlą, a także łowiectwem i rybołówstwem. Używano czterokołowych wozów o pełnych kołach. Dużą rolę odgrywał handel dalekosiężny, m.in. bałtyckim bursztynem.

         Badania cmentarzysk przyniosły cenne informacje o zwyczajach pogrzebowych i wierzeniach religijnych. Wierzono w życie pozagrobowe. Początkowo dominował ciałopalny obrządek pogrzebowy, a potem rozpowszechnił się obrządek szkieletowy. Groby były bogato wyposażone w ceramikę, wyroby brązowe, złote i kościane, w importowane paciorki i kolie. Zmarłych układano w pozycji skurczonej, mężczyzn na prawym, a kobiety na lewym boku z twarzami na południe. Pozycja społeczna zmarłego znajdowała swe odbicie w jakości i ilości wyposażenia oraz lokalizacji grobu na cmentarzysku

         Na terenie Słowacji przebadano kilka wielkich cmentarzysk (Koszyce, Nižna Myšla, Vcelince, Streda nad Bodrogiem). Na nekropoli w Nižnej Myšli odkryto ponad 700 grobów, czeka na odkrywców drugie, młodsze cmentarzysko. Kompleks osadniczo-cmentarny w Nižnej Myšli to rewelacja klasy światowej. Dokonano tam wielu wspaniałych odkryć. Dla badań nad kulturą Otomani-Füzesabony w Polsce najważniejszym punktem odniesienia są tereny Słowacji. Pojawienie się tej kultury po północnej stronie Karpat było jednym z najwcześniejszych momentów bezpośrednich oddziaływań cywilizacji mykeńsko-anatolijskiej na ziemie polskie. Kultura Otomani-Füzesabony upadła w wyniku ekspansji kultur mogiłowych. Pod względem stopnia zaawansowania rozwoju kulturowego, społecznego i gospodarczego można ją porównać z cywilizacją środkowej epoki brązu w basenie Morze Egejskiego.

 

 

Dla porównania zestawienie datowania niektórych
środkowoeuropejskich kultur archeologicznych, w rejonie Niemiec:

http://img13.imageshack.us/img13/6752/mkmu.jpg

E-mail: pietrzakstan@poczta.onet.pl

Wszelkie uwagi dla mnie proszę przekazać meilowemu gołąbkowi:

Dziękuję, już dziś przekażę Adresatowi